Ο Δρ. Ανδρέας Κλ. Σοφοκλέους, γεννήθηκε το 1940, στη Μεσόγη της Πάφου. (Απεβιωσε 2018). Αποφοίτησε με άριστα από το Γυμνάσιο Πάφου το 1958, και από την Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου με άριστα και με το βραβείο Αρετής και Προόδου. Σπούδασε Μουσική στη Μουσική Ακαδημία Κύπρου (Πτυχίο Ωδικής) και στη Σχολή Μουσικής των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (Πτυχίο Αρμονίας), Γεωγραφία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και στο Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον Η.Π.Α. (Bsc Geography) και Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές, με υποτροφία Fulbright, στη Μαζική Επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο του Ντένβερ, Κολοράτο, Η.Π.Α. (MA Mass Communication) και πήρε διδακτορικό τίτλο από το Πάντειο Πανεπιστήμιο στον τομέα της Επικοινωνίας και των ΜΜΕ. Διεξήγαγε έρευνα με υποτροφία του Συμβουλίου της Έρευνας στον τομέα «Οι Πρώτες Κυπριακές Εφημερίδες και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ελλήνων της Κύπρου».
Υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός για εννέα χρόνια (1960-1969) και ως Ανώτερος Λειτουργός και Διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατία (1969-1995).
Δίδαξε Επικοινωνία, Δημοσιογραφία και Ιστορία των Κυπριακών ΜΜΕ στο Intercollege και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (1995-2012). Σήμερα κατέχει τον τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή (Professor Emeritus).
Διετέλεσε επίσης Διευθυντής του Ινστιτούτου Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (ΙΜΜΕ) από της ίδρυσής του, με δική του πρωτοβουλία, το 1999 μέχρι το 2015. Έκτοτε είναι επίτιμος πρόεδρος του ινστιτούτου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου.
Χρημάτισε επίσης εκπρόσωπος του Κύπριου Συνομιλητή στις διακοινοτικές συνομιλίες, πρώτος Διευθυντής του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, Γενικός Γραμματέας της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα και Γραμματέας της Διακυβερνητικής Επιτροπής για τη Διαφώτιση στο Κυπριακό.
Αντιπροσώπευσε για σειρά ετών την Κύπρο στο Συμβούλιο της Ευρώπης ως εμπειρογνώμονας σε θέματα ΜΜΕ και Κινηματογράφου. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια στην Κύπρο και το εξωτερικό και έκανε ανακοινώσεις σε θέματα Ιστορίας και Γεωγραφίας της Κύπρου, Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας και για το Κυπριακό Πρόβλημα.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την Ιστορία και Γεωγραφία της Κύπρου, το Κυπριακό Πρόβλημα, την Ιστορία του Κυπριακού Τύπου και την Κυπριακή Λογοτεχνία του ΙΘ΄ Αιώνα. Έχει εκδώσει έξι τόμους για την Ιστορία του Κυπριακού Τύπου που καλύπτουν την περίοδο 1878-2010, 10 μονογραφίες για Κύπριους λογοτέχνες του ΙΘ΄ αιώνα και μεγάλο αριθμό άλλων βιβλίων. Ασχολείται με τη λογοτεχνία και έχει εκδώσει ένα μυθιστόρημα, δυο ποιητικές συλλογές, μια συλλογή διηγημάτων και δέκα παιδικά αφηγήματα. Για το έργο του Ιστορία του Κυπριακού Τύπου 1878-2010 (έξι τόμοι) βραβεύτηκε το 2010 από το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανάσιου Μπότση και το 2011 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Εκδίδει από το 2007 το περιοδικό λόγου και τέχνης Κυπριακή Βιβλιοφιλία ― Φιλοτεχνία. Κριτικά σημειώματα, μελέτες και δοκίμιά του δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες, περιοδικά και συλλογικούς τόμους και διηγήματά του μεταφράστηκαν και δημοσιεύτηκαν στην Αγγλική γλώσσα. Για το έργο του έχουν δημοσιευθεί δεκάδες κριτικές.
Λογοτεχνική Εργογραφία:
- Με τους ανέμους της φθοράς, (Ποιήματα), 1995.
- Γεωγραφίας ένεκεν, (Ποιήματα), 1998.
- Θανάσιμα ώριμος, (μυθιστόρημα), 2007.
- Μεσόγης ανάθημα, (διηγήματα), 2013.
Μονογραφίες: Μελέτες, κριτικές, δοκίμια
- Χρήστος Παπαδόπουλος, Λόγιος, Ποιητής, 1999.
- Ιωάννης Β. Κηπιάδης, Λογοτέχνης και δημοσιογράφος, 2000.
- Θρασύβουλος Ρώπας, Γιατρός και ποιητής, 2001.
- Θεμιστοκλής Χ. Θεοχαρίδης, Λογοτέχνης, ποιητής, δημοσιογράφος, 2002.
- Χριστόδουλος Ηλ. Κουππάς, Δημοσιογράφος και λογοτέχνης, 2005.
- Θεόδουλος Φ. Κωνσταντινίδης, Δημοσιογράφος και λογοτέχνης, 2007.
- Γεώργιος Ι. Κηπιάδης, Νομικός, λόγιος, λογοτέχνης, 2008.
- Επαμεινώνδας Μοδινός, Ο μποέμ ποιητής της Λευκωσίας, 2008.
- Στυλιανός Χουρμούζιος, Δημοσιογράφος, πρωτοψάλτης και λογοτέχνης, 2009.
- Νίκος Χατζηγαβριήλ, ο Χρονογράφος, 2006.
- Λουκής Ακρίτας, ο Χρονογράφος, 2007.
- Μελής Π. Νικολαΐδης, ο Χρονογράφος, 2009.
- Κώστας Προυσής, Ένας καταπληκτικός Χρονογράφος, 2011.
- Ιωάννης Γ. Κασουλίδης, Τυπογράφος και λογοτέχνης, 2011.
- Τεύκρος Ανθίας, Ο Χρονογράφος, 2012.
- Τεύκρος Ανθίας, Πώς έζησα 18 μήνες στις Κεντρικές Φυλακές, 2011.
- Τεύκρος Ανθίας, Στη Χώρα του Νείλου, 2012.
- Τεύκρος Ανθίας, Η Ζωή και το έργο του, 2016.
- Τεύκρος Ανθίας, Αντιστασιακά κείμενα 1955-59, 2017.
- Νέαρχος Κληρίδης, Η Ζωή και το έργο του, 2013.
- Λουκάς Παϊσίου, Δάσκαλος και συγγραφέας, 1999.
- Γεώργιος Λουκά, Δάσκαλος και συγγραφέας, 2001.
- Λεωνίδας Κ. Κύρρης, Ένας ξεχασμένος συγγραφέας, 2009.
Παιδική Λογοτεχνία
- Το μαύρο χρυσάφι, 2004.
- Στης μαστίχας τη μαμά τρέχαν όλα τα παιδιά, 2005.
- Παρέα με την τρελή αμυγδαλιά, 2007.
- Το μαύρο βότσαλο θυμάται, 2007.
- Το άσπρο βότσαλο θυμάται, 2008.
- Με στάρι και μ’ αλεύρι η πείνα δε θα μ’ εύρει, 2009
- Ένας τετράποδος ήρωας, 2009.
- Ο Μπάρμπα Σόλων, 2011.
- Το μεγάλο μυστικό, 2014.
- Στα μυστικά του μούστου, 2006.
Δείγματα Γραφής
«…Η κατάστασή του μέρα με τη μέρα χειροτέρευε, παρά τη μεγάλη φροντίδα και αγάπη της μητέρας του και των δικών του που συνεχώς τον ενθάρρυναν και παρηγορούσαν.
― «Μη στεναχωριέσαι Ιωάννη μου», του ’λεγε η μαυροφορεμένη μάνα του. «Κι αυτό θα περάσει, όπως και προηγουμένως, και θα γίνεις πάλι καλά για να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου. Πρέπει όμως να παίρνεις τα φάρμακα και το δυναμωτικό σου όπως έταξε ο γιατρός».
― «Σ’ ευχαριστώ μητέρα, αλλά δεν έχω όρεξη… φοβούμαι πως αυτή τη φορά δε θα τα καταφέρω. Πες μου, πώς είναι έξω η φύση; Είναι άνοιξη και πρέπει να είναι όλα πράσινα και ανθισμένα… Θα μπορέσω άραγε να ξαναπερπατήσω για ν’ απολαύσω τις όμορφες ακρογιαλιές της Λάρνακας, τις γραφικές αλυκές με το μαγευτικό τους περιβάλλον, τις ανθισμένες αμυγδαλιές… το μυρωμένο δάσος του Τρόοδους…» (ένας βίαιος βήχας του έφερε σπασμούς και νέες αιμοπτύσεις).
Στο κρεβάτι του πόνου, της μοναξιάς και της απομόνωσης, ο Ιωάννης συνέχισε να ονειρεύεται, ν’ ανασκοπεί τον σύντομο, αλλά περιπετειώδη βίο του, να αναρωτιέται ακόμα για τη χαμένη αγάπη του και το θλιβερό του αύριο…
Είχε πια αδυνατίσει πολύ και στο χλωμό του πρόσωπο άρχισε να αποτυπώνεται η σφραγίδα του θανάτου. Δεν είχε τις δυνάμεις να σηκωθεί από το κρεβάτι, ούτε να σταθεί στα πόδια του. Η αδυναμία τον καθήλωσε πια για τα καλά και το τέλος δεν ήταν μακριά. Βρισκόταν σε μια κατάσταση φθοράς και αφθαρσίας, όπου μεταπηδούσε από την πραγματικότητα στο ονειροπόλημα και στην οπτασία.
Σ’ αυτή την κατάσταση βρισκόταν, όταν τον πλησίασε ένα μεσημέρι ένας άνδρας μεσήλικας, με ροδαλό πρόσωπο, σοβαρός και ντυμένος με τη δικαστική τήβεννο. Μπήκε στο δωμάτιο και τον χαιρέτησε.
― «Γεια σου, Ιωάννη. Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σου ανακοινώσω, του είπε, ότι το Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε να σου προτείνει τη θέση Πάρεδρου του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, λόγω της εξαίρετης μέχρι τώρα υπηρεσίας και προσφοράς σου στο Ναό της Θέμιδας. Αποδέχεσαι τη θέση;»
― «Με μεγάλη χαρά…» κατόρθωσε να ψελλίσει ο Ιωάννης… «μεγάλη μου τιμή…» και τα μάτια του γέμισαν δάκρυα…
― «Τί ψιθυρίζεις γιόκα μου;» τον ρώτησε η μητέρα του που βρισκόταν δίπλα του. «Σήκω να πάρεις λίγη από τη σούπα που σου ετοίμασα». Ο Ιωάννης όμως βρισκόταν σε λήθαργο…
Σε λίγο είδε να μπαίνει στο δωμάτιο χαρούμενη και γελαστή η Χριστίνα με ένα μπουκέτο λουλούδια ανθισμένης μυγδαλιάς στα χέρια. Έτρεξε κοντά του, τον αγκάλιασε και το φίλησε.
― «Συγχαρητήρια Ιωάννη μου», του είπε. «Χαίρομαι γιατί το όνειρό σου έγινε πραγματικότητα. Είμαι σίγουρη πως θα δικάζεις με μεγάλη εντιμότητα, ευθυκρισία και δικαιοσύνη… Σου εύχομαι και εις ανώτερα… Θα είμαι πάντα δίπλα σου και θα μοιράζομαι μαζί σου την ευτυχία μας… Με συγχωρείς, αλλά με πίεσαν… με ανάγκασαν… εγώ εσένα αγαπώ… με καταλαμβαίνεις. Ποτέ δε θα σε αφήσω να μου φύγεις πια…».
Από την άλλη μέρα ο Ιωάννης δεν επικοινωνούσε πια με το περιβάλλον. Έπεσε σε κώμα, έχοντας όμως ένα αδιόρατο χαμόγελο στα χείλη.
Και ξαφνικά παρουσιάστηκε δίπλα του ένας ασπροντυμένος άγγελος με κατάλευκες και σπαθωτές φτερούγες, κρατώντας ένα δίστομο σπαθί στο δεξί του χέρι.
― «Έλα, Ιωάννη», του είπε, «πάμε· έχεις εκπληρώσει πλήρως τον προορισμό σου στη γη, έστω κι αν είσαι νέος. Ο κύκλος της ζωής σου έχει κλείσει. Έχεις ήδη απολαύσει ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να σου χαρίσει η εγκόσμια ζωή: γνώση, αγάπη, δόξα. Η προσφορά σου στην επικράτηση της δικαιοσύνης, της αδελφοσύνης, της ισότητας, της αλληλεγγύης ήταν σημαντική. Έχεις αξιωθεί να φτάσεις σε πολύ ψηλά επίπεδα τελειότητας και να αφουγκραστείς την υπερκόσμια μουσική, πράγμα που κάνει επιτακτική ανάγκη την αναχώρησή σου. Κανένας δεν μπορεί να ελπίζει κάτι καλύτερο. Η περαιτέρω ωριμότητα θα επιφέρει τη φθορά και την παραφωνία… Έλα, πάμε…».
* * * * *
Σ’ ένα ξεχασμένο και χορταριασμένο κοιμητήριο της Σκάλας ο ερευνητικός επισκέπτης διαβάζει σ’ ένα μαυρισμένο από την πολυκαιρία μαρμάρινο σταυρό: «Ιωάννης Β. Κηπιάδης 1868-1898. Πέθανε νέος, αλλ’ έδωσε πολλά».